Wat minder dan 100 jaar geleden nog het kloppende havenhart van Gent was krijgt vandaag langzaam maar zeker de vorm van een nieuwe woonbuurt. Daar horen enkele eyecatchers bij… in de vorm van drie havenkranen. Op die manier blijft het rijke havenverleden van de Oude Dokken ademen.
Coverbeeld:
Gevat in één beeld: de Inter-Betoncentrale, de “Groene Grijper”, de twee Peinerkranen en de blauwe Titankraan. Binnenkort krijgen ze gezelschap. Foto © Wouter Van Vaerenbergh/sogent.
Ooit domineerden de kranen het uitzicht van de oude havendokken in het noordoosten van de stad. Samen met de havenactiviteiten verdwenen ze haast allemaal. De grote blauwe kraan werd in 2008 nog net van de verschroting gered. Met een gesubsidieerde renovatie werd de kraan een baken in de buurt. Ook de tegenoverliggende “Groene Grijper” (voorheen de gele kraan) en de Inter-Betoncentrale – hoewel ten dele gesloopt in 2010 – blijven herkenningspunten in de nieuwe opkomende buurt. Vorige zomer nog werd de Schipperskaai aangevuld met twee knappe Peinerkranen van 44 meter hoog, ter hoogte van de toekomstige groene zones van de buurt.
Nieuwe oudjes
Binnenkort krijgt de buurt rond het Handelsdok er dus nog eens drie havenkranen bij. Het EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) levert een grote bijdrage op de totaalkost van ca. 310.000 euro. Nog voor volgende zomer zouden de twee eerste kranen hun plaats krijgen.
De hydraulische ‘Sobemai’-kraan dateert van 1988 en was voorheen eigendom van Euroports. De 150 ton wegende kraan komt op de Kleindokkaai en wordt het nieuwe uitkijkpunt over de Oude Dokken.
De hoogste van het gezelschap is de ‘ST1-kraan’: haar 370 ton zullen het park bij het Houtdok domineren, anderhalve kilometer noordelijker. Deze stukgoedkraan van 1983 zal eveneens een uitkijk bieden over de buurt, na haar 30-jarige carrière bij Euroports.
De komst van de derde kraan werd vorig jaar al aangekondigd door de stad. Deze ‘Titan Anversois’ werd gebouwd in 1925 en is de oudste en de kleinste van de drie nieuwelingen. Zo’n 25 jaar geleden werd deze geschonken aan het MIAT. Deze kraan komt op de Handelsdokkaai, die samen met het Stapelplein binnenkort wordt getransformeerd met ontwerpen van 360 en BULK architecten.
Maritieme promenade
De kranen maken deel uit van de ‘maritieme promenade’: een wandelpad van 5 kilometer lang rond de dokken. Samen met bolders (meerpalen), rails en andere havenelementen verwijzen ze naar de vroegere betekenis van de buurt.
Kraancollectie
Samen met de twee beschermde halfportaalkraantjes op de Voorhavenkaai (Muide) zal de oude haven uiteindelijk dus acht historische kranen rijk zijn. Daarmee gaat Gent het Antwerpse kraanlandschap achterna. Achttien kranen vormen daar ‘s werelds grootste collectie historische havenkranen. De Gentse exemplaren zijn alle van Belgische makelij, gebouwd tussen 1925 en 1988.
Om naar uit te kijken
Ondertussen liggen de werken rond de Oude Dokken niet stil. Nog geen maand geleden werden de werken aan de Kleindokkaai voltooid, en de heraanleg van de Schipperskaai is ondertussen al een jaar rond. Ook de wandelpromenade rond het Houtdok is al haast twee jaar af. Op dit moment is de sanering van de historisch verontreinigde bodem tussen Schipperskaai en Koopvaardijlaan volop bezig, en is de bouwput voor het stadsgebouw duidelijk zichtbaar.
De planning voorziet komend jaar de uitvoering van de eerste residenties ter hoogte van de Bataviabrug. Van de FAAR by Beel-toren en DEK door BLAF architecten en ONIX (resp. 43 en 31 wooneenheden) wordt de eerste steen gelegd.
De aanleg van het park bij het Houtdok – waar ook de ST1-kraan komt – start in voorjaar 2018. De hoogspanningsleiding boven het Handelsdok verdwijnt verder ook ondergronds.Rond de bouw van de Verapazbrug blijft het – ondanks plannen sinds de jaren negentig – nog steeds vaag…
In afwachting van de nieuwe kranen… Herbeleef de plaatsing van de twee blauwe kranen van vorige zomer:
Tekst: Waander Devillé / Bronnen: Nieuw leven in de Oude Dokken & Persruimte Stad Gent