Altijd al willen weten wat zich achter de gevel bevindt van dat ene huis? Op zondag 22 september openen heel wat opmerkelijke privéwoningen, scholen, zorgvoorzieningen en bedrijven de deuren voor het brede publiek. Meer geïnteresseerd in het ontwerpproces? Ook tal van architecten en ontwerpers gunnen je die dag een blik achter de schermen van hun bureau.
Coverfoto: Atelier Vens Vanbelle. Foto © Tim Van de Velde.
Naar aanleiding van het Festival van de architectuur werd er een honderdtal projecten geselecteerd door een curatorteam van studenten uit de opleidingen architectuur-, stedenbouw- en ingenieurswetenschappen. Deze liggen verspreid over heel Vlaanderen en Brussel.
Wij brengen een kort overzicht van wat er zoal te bezoeken valt in het Gentse. Want dus niet enkel gebouwen, maar ook enkele ontwerpbureaus zijn uitzonderlijk te bezoeken en geven een mooie blik achter de schermen.
Future House – Wim Goes Architectuur
Deze beige bakstenen groepswoning in Wondelgem valt amper op in het straatbeeld. Wim Goes architectuur ging aan de slag op een aantal verkavelde percelen rond een bestaande hoevewoning. Een mooi voorbeeld van verdichting en samenwonen.
Foto’s © Wim Goes Architectuur (1) & Maxime Delvaux (2 & 3)
De aanpak voor de organisatie van de groepswoningen is anders dan anders. De beige buitensteen wordt doorgetrokken binnenshuis. De architect trok niet alleen het bleke kleurenpallet door binnenshuis, de buitensteen wordt ook als binnen afwerking gebruikt. In de woonunits combineerde hij lavabo’s uit terrazzo met gouden kranen, allemaal met ongelooflijke aandacht voor de details.
Sofie Lamote, F/a Curatorenteam
Rondleidingen zijn mogelijk, te reserveren op voorhand. Alle info hier.
Reconversie warenhuis > huis – GAFPA
Foto’s © Michiel De Cleene.
Ledeberg bestaat uit een zeer dicht bebouwd grondgebied met een industrieel karakter. Een bestaande atypische woning met bijhorend zeefdrukmagazijn werd gekocht door de bouwheer. Het geheel had nood aan ademruimte en licht. Het resultaat is een luchtige stadswoning naar het ontwerp van GAFPA. Meer info hier.
Dienstencentrum Ledeberg – Architecten De Vylder Vinck Taillieu (DVVT)
Wie voor het oude gemeentehuis van Ledeberg staat ziet een klassieke 19de-eeuwse gevel. Enkel als je naar boven kijkt zie je de vreemde driehoekige uitsneden in het dak die al aankondigen dat je geen klassiek interieur mag verwachten.
Foto’s © Filip Dujardin.
De architecten kregen de opdracht om het verouderde dienstencentrum grondig te renoveren. Het biedt plaats aan de dienst burgerzaken, het politiecommissariaat en enkele polyvalente zalen voor culturele doeleinden. De drie gebruikers van het gebouw hebben elk hun eigen circulatiekoker die bijna parasitair op het bestaande gebouw zijn geënt. Grote muurvlakken in glanzende zwarte dakpannen wisselen af met gigantische raampartijen met een lijntekening van witte raamprofielen. Waar de voorgevel een historisch wijkverhaal vertelt, past de achtergevel perfect in de wirwar van de omringende achterbouwtjes.
Elk uur zijn er gratis rondleidingen. Meer info is hier terug te vinden.
Vernieuwde Kunstencentrum Vooruit – Dial Architects & Callebaut Architecten
Foto’s © Reinhart Cosaert.
De Vooruit wil als ‘kloppend hart’ van het Gentse Kunstenkwartier naar de toekomst kijken. Het kunstencentrum biedt ruimte voor vernieuwing en culturele verschuivingen. Het gebouw, dat inmiddels meer dan honderd jaar oud is, kende meerdere aanpassingen door haar verschillende bewoners. Met de boeiende plannen van Vooruit in gedachten, verzorgde Dial Architects een masterplan waarvan de laatste fase in 2017 van start ging.
Uitgebreidere toelichting aan dit fascinerend project kan je hier terugvinden. Het kantoor van Callebaut Architecten opent ook de deuren. Wie daar graag een kijkje gaat nemen, leest best verder hier.
Ontwerpbureau Compagnie-O architecten
Helaas geen Gentse projecten te bezoeken van dit architectenbureau op de Korenmarkt. Zij zijn namelijk verantwoordelijk voor de volledige renovatie en restauratie van Loods 21 en 22 in de Voorhaven. Voor de gelegenheid openen ze wel de deuren naar hun ontwerpruimtes tussen metersdikke middeleeuwse muren. Hun kantoor is namelijk gevestigd in het oudste pand op de Korenmarkt, het 12de-eeuwse herenhuis Borluut. Meer info over een bezoek hier.
De Wasserette – Architectenbureau Bart Dehaene i.s.m. ir.-architect Peter Geldof
De bewoners van de Bonte Was verhuisden recent naar de Wasserette, het gloednieuwe jeugdlokaal in de groeiende Dampoortwijk. Dankzij het ontwerp kan het gebouw fungeren als een verbindingspunt voor de buurt. Het compacte volume huist verrassend veel. Binnenin vind je onder meer twee werkingslokalen, een keuken, een vergaderruimte en een spelotheek (waar je speelgoed kan ontlenen). Ook het omliggende terrein werd onder handen genomen en omgevormd tot buitenspeelruimte.
Foto’s © Filip Dujardin.
Meer info over het project hier. Op de Dag van de architectuur opent het ontwerpbureau van Bart Dehaene ook zijn deuren. Meer info hier voor een bezoek hier.
Wijkpark De Porre – Vandriessche Architecten i.s.m. Buro voor Vrije Ruimte
Foto’s © Olmo Peeters.
Van een oude fabriek tot een ruïne die de verbeelding prikkelt. Wijkpark de Porre in Gent is opengetrokken tot een groen, wild park voor jong en oud. Op een plek waar vroeger ijverig gewerkt werd, wordt nu uitbundig gespeeld en ontdekt. Een tijdje terug hadden we ook al verslag uitgebracht op Gentcement over dit project. Maar ondertussen is het groen mooi gegroeid en is het een mooie plek om te bezoeken. En niet alleen op de Dag van de architectuur.
Info hier terug te vinden.
Ontwerpbureau Robbrecht en Daem architecten
Veel van hun projecten liggen verspreid over heel Vlaanderen, maar een groot aantal ligt dichter bij huis. We denken maar aan de Stadshal, het nieuwe Rijksarchief en de renovatie van de Universiteitsbibliotheek.
Het is dan ook een unieke kans om op deze dag hun architectenkantoor te bezoeken. In een Gents stadsdeel van 19e-eeuwse arbeidershuizen, tegen de achtergrond van de nabije woontorens, verbouwden ze een houtopslagplaats uit de jaren 70 tot architectuurstudio’s. Deze nieuwe ‘werkplaats’ omvat hun eigen kantoor en dat van Marie-José Van hee architecten. De moeite waard. Meer info hier.
BuBaO Sint-Lievenspoort – Evr-architecten i.s.m. Callebaut Architecten
Foto’s © Stijn Bollaert.
Een voormalig kloostergebouw ombouwen tot een modern schoolgebouw, afgeleefde pandgangen opnieuw inrichten met klassen voor kinderen van het kleuter- en lager onderwijs. Benieuwd hoe dat er allemaal uitziet met de insteek van enkele creatieve architecten?
Lees meer over dit schoolproject hier. Beschikbare plaatsen voor rondleidingen zijn beperkt, dus wees er snel bij!
Ontwerpbureau NERO architectuur en stedenbouw
Tijdens de Dag van de architectuur is Villa Groothuis doorlopend open. Ontdek dit prachtige pand in Wondelgem en werp een blik achter de schermen van lopende architectuurprojecten van NERO architecten. Zij zijn verantwoordelijk voor heel wat Gentse projecten, waaronder de verbouwing van het oude schooltje in Malem dat niet zo lang geleden op Gentcement verscheen. Lees meer over een bezoek aan het bureau hier.
Sport- en klasruimte Campus Henleykaai – Bob McMaster Architecten i.s.m. BEL architecten
Een groot project dat al meermaals op Gentcement passeerde en onlangs werd afgewerkt. Twee architectenbureaus bundelden hun krachten voor een veelzijdig sportcomplex aan de Henleykaai in Gent. Het aanwezige scholencomplex had dringend nood aan een betere en grotere sportinfrastructuur. De architecten ontwierpen één allesomvattend complex dat naast een sporthal en nieuwe lokalen ook een cafetaria en een openleercentrum bevat.
Meer info over een bezoek tijdens de Dag van de architectuur vind je hier.
Kunstenbibliotheek – Avapartners
In de Kunstenbibliotheek leiden de architecten, bibliothecaris en docenten van het KASK je rond in het resultaat van hun samenwerking. Dwars tussen deze hoek en het STAM ligt de voorbouw van de Kunstenbibliotheek. Van op alle niveaus in de bibliotheek is het boeiend om naar buiten te kijken. Binnen omhult het voormalig huis van de abdis je als een stolp waarbuiten zich het leven afspeelt. Door het glas heen zie je buiten de figuranten wandelen, kijken, praten, naderen en betreden – zonder enig geluid.
Zelf ontdekken? Lees verder hier. Het ontwerpbureau van Avapartners in Gent is ook te bezoeken, alle info hier.
De Stek – De Smet Vermeulen architecten
Opnieuw een project dat reeds eerder de revue passeerde op Gentcement. In het gebouw De Stek hokken twee natuurverenigingen samen. Het clubhuis voor jongerennatuurvereniging JNM bevindt zich naast de kantoren van Natuurpunt Gent en is ermee verweven. Nieuwbouw in het groen en voor het groen, roept vanzelf de vraag op hoe dit bouwwerk kan bijdragen tot het behoud van het natuurlijk evenwicht in zijn omgeving.
Foto’s © Dennis De Smet.
Een interessant project dat de moeite is om te bezoeken, eventueel te combineren met een wandeling in de Bourgoyen-Ossemeersen. Alle info hier.
Het kantoor van De Smet Vermeulen opent overigens ook zelf zijn deuren, waarvan het gebouw een bezoekje op zich waard is. Met de bouw van hun eigen werkplek gaven ze de straat een atelier terug, met grote overspanningen en dragende gevels. Meer toelichting over hun bureau en eventueel bezoek hier.
Ontwerpbureau NU Architectuuratelier
Het Gentse architectenbureau verhuisde recent naar een nieuwe werkplek aan de Hagelandkaai. Een rijwoning werd verbouwd waarbij de verschillende bouwlagen opengewerkt werden tot een aantal co-working plekken. Het grootste deel van het eigen atelier werd georganiseerd in de sous-sol die als betonnen funderingskuip daglicht ontvangt langs de straat- en achtergevel.
Atelier in Hagelandkaai. Foto © NU architectuuratelier. 
Een project in de Bagattenstraat. Foto © Fréderic Louis.
Met een grote variëteit aan gerealiseerde en gewaardeerde projecten, heeft de intense benadering van architectuur geresulteerd in een reeks bijzondere projecten. Iets wat zeker te ontdekken valt in een bezoekje aan hun ontwerpbureau. Meer info hier.
Cohousing De Schilders – HAVANA architectuur
Dit project is ontstaan vanuit een maatschappelijke ambitie van de bewoners om op een meer ecologische en sociale manier samen te leven. Dat alle bakstenen gerecycleerd zijn, is een van de vele voorbeelden.
Foto’s © Filip Dujardin.
Acht gezinnen leven in dit huis met zeventien slaapkamers, negen keukens en tientallen kasten. Samen gingen ze het avontuur aan om compacter te leven in een genereuze architectuur. De architecten ontwierpen acht appartementen maar geen appartementsgebouw. Het is een echt huis met kamers die je kan afsluiten maar daarom niet op slot hoeft te doen. Lees meer over dit boeiende concept en een bezoek op de Dag van de architectuur hier.
Balenmagazijn & Ryhove – TRANS architectuur & stedenbouw
Dankzij een grondige renovatie toverde TRANS een voormalige opslagloods voor katoenbalen om tot een centrale ontmoetingsplek voor de wijk. Het Balenmagazijn maakt deel uit van de UCO-site in Gent, de voormalige fabriekssite Union Cotonnière waar verschillende sociaaleconomische bedrijven nu onderdak vinden.
Al sinds 1964 is Ryhove vzw een maatwerkbedrijf dat werk biedt aan mensen met een arbeidsbeperking. De gerenoveerde site is gelegen aan de rand van een woonwijk, de ideale ligging die de de werknemers in staat stelt in hun vertrouwde omgeving te kunnen blijven werken. Er verscheen op Gentcement een uitgebreid artikel over dit project, maar is dus ook te bezoeken op 22 september.
Lees meer over hier meer over Ryhove en hier meer over het Balenmagazijn. Bezoek ook zeker het architectenbureau als je in de buurt bent, alle info hierzo.
Ontwerpbureau Goedefroo+Goedefroo architecten
Goedefroo+Goedefroo architecten is een dynamisch en ondernemend architectenbureau dat in 1990 door de broers Sven en Gunnar Goedefroo werd opgericht. Het West-Vlaamse bureau verzamelde de voorbije vijfentwintig jaar opdrachten in heel België en Nederland en legde zich daarbij hoofdzakelijk toe op stedenbouwkundige projecten, kantoren, utiliteitsbouw en retail.
Het kantoor aan de Koning Albertbrug. 
Een project van Goedefroo+Goedefroo.
Vier jaar geleden openden ze een kantoor in het Gentse en zal tijdens de Dag van de architectuur ook te bezoeken zijn. Meer info hier.
Stijn en Annemie – Atelier Vens Vanbelle
Foto’s © Tim Van De Velde. 
Stijn en Annemie waren onmiddellijk overtuigd bij het zien van de gevel. Dit was dan ook de enige restant van het voormalige schooltje dat ze kochten. In samenwerking met architecten Dries en Maarten groeide de gevel uit tot een pracht van een woning.
Fascinerend project van een creatief duo dat al vaker verscheen op onze website. Meer info over een bezoekje hier.
Mouton i.s.m. Tomas Nollet en Hilde Huyghe architecten – Werkplek voor structureel ontwerp
Foto’s © Tom Desplenter.
Dit Gentse ingenieursbureau heeft al meerdere structurele en technische huzarenstukjes op hun palmares staan. Medewerkers staan je dan ook graag te woord en bieden je een unieke blik achter de schermen. Ga ter plaatse de uitdaging aan om je eigen toren te bouwen en ontdek zelf wat het beroep van een ingenieur inhoudt. Alle info hier.
Oude Dokken en het stadsgebouw Melopee – XDGA
Schrijf je in voor één van de rondleidingen in de Oude Dokken op zondag 22 september. Laat je onderdompelen in het maritieme verleden, bewonder de acht authentieke kranen, geniet van het spectaculaire verzicht over het water en ontdek het gloednieuwe stadsgebouw ‘Melopee’ van Xaveer De Geyter Architects (XDGA). Alle info hier.
Standaertsite – murmuur architecten, carton123 architecten, AE-Architecten, Atelier Arne Deruyter
Wie de Hilarius Bertolfstraat indraait, ontdekt in de verte al wat groen van een nieuwe stedelijke oase. Ledeberg heeft er namelijk een buurtpark bij. Toen een grote doe-het-zelfzaak verdween, kwam er ineens een groot deel van een bouwblok vrij.
Foto’s © Michiel De Cleene.
De Standaertsite ligt in een zeer dens bebouwd deel van Gent en dankzij bewonersinitiatief Ledeberg Doet Het Zelf is ze niet opnieuw volgebouwd. Een klein leger architecten heeft zich over de herinrichting van de site gebogen. Samen leverden ze een prachtig ontwerp af dat de klemtoon legt op ontmoeting. Het project won onlangs ook de Provinciale Architectuurprijs. Bezoekje brengen? Alle info hier.
Bezoek ook het kantoor van AE architecten hier. De architecten zullen je er rondleiden in hun bureau, een pand dat ze zelf restaureerden volgens de filosofie van hun ontwerppraktijk.
Meer algemene info over het Festival van de architectuur en de Dag van de architectuur kan je hier terugvinden. Want ook buiten Gent zijn er veel toffe projecten en ontwerpbureaus te bezoeken.
Bronmateriaal teksten en beeldmateriaal: Festival van de architectuur
Erg leuk om deze projecten te bekijken van verschillende architectenbureaus. Gent is sowieso een hele culturele stad waar van alles te zien is. Ik zou graag deze dag willen bezoeken en combineren met een museumbezoek.